Chào bạn, nếu bạn đang hoặc có ý định bước chân vào lĩnh vực kinh doanh nhà hàng đầy tiềm năng nhưng cũng không ít thách thức, thì bài viết này chính là dành cho bạn. Mình đã có cơ hội trò chuyện với rất nhiều chủ nhà hàng, từ những người mới khởi nghiệp đến những người đã có nhiều năm kinh nghiệm. Và một điều mình nhận ra là, dù quy mô nhà hàng lớn hay nhỏ, ai cũng từng vấp phải những sai lầm nhất định. Quan trọng là chúng ta học được gì từ những sai lầm đó và làm thế nào để khắc phục chúng.
Hôm nay, mình sẽ chia sẻ với bạn những lỗi thường gặp nhất trong kinh doanh nhà hàng và những “liều thuốc” hiệu quả để giúp bạn vượt qua những khó khăn này, tự tin hơn trên con đường xây dựng nhà hàng mơ ước của mình nhé!
Lập kế hoạch kinh doanh thiếu kỹ lưỡng: “Thước đo” đầu tiên dẫn đến thành công
Bạn biết không, giống như xây nhà cần có bản vẽ chi tiết, kinh doanh nhà hàng cũng cần một kế hoạch bài bản. Rất nhiều người khi mới bắt đầu thường bỏ qua bước này hoặc thực hiện một cách qua loa. Đây chính là “hố sâu” đầu tiên mà nhiều nhà hàng dễ rơi vào.
Thiếu nghiên cứu thị trường: “Điểm mù” nguy hiểm
Mình từng nghe một anh bạn mở nhà hàng lẩu nướng rất hoành tráng ở khu vực có nhiều văn phòng. Anh ấy nghĩ đơn giản là dân văn phòng thích tụ tập ăn uống sau giờ làm. Nhưng rồi anh ấy tá hỏa khi nhận ra, khu vực đó đa phần là các công ty nhỏ, nhân viên thường về nhà ăn cơm, còn những buổi liên hoan thì họ lại thích tìm đến những nhà hàng có không gian rộng rãi hơn ở trung tâm. Đó chính là hậu quả của việc thiếu nghiên cứu thị trường.
Cách khắc phục: Trước khi bắt đầu, hãy dành thời gian tìm hiểu kỹ về khu vực bạn định mở nhà hàng. Đối tượng khách hàng tiềm năng của bạn là ai? Họ thích ăn gì? Mức chi trả của họ là bao nhiêu? Xung quanh đã có những nhà hàng nào tương tự chưa? Điểm mạnh và điểm yếu của họ là gì? Thu thập càng nhiều thông tin, bạn càng có cái nhìn rõ ràng hơn về thị trường và đưa ra những quyết định đúng đắn.
Không xác định được đối tượng khách hàng mục tiêu: “Mục tiêu” mơ hồ
Một lỗi nữa mình thường thấy là các nhà hàng không xác định rõ ràng đối tượng khách hàng mục tiêu. Họ cố gắng phục vụ tất cả mọi người, từ sinh viên đến nhân viên văn phòng, từ người lớn tuổi đến giới trẻ. Kết quả là nhà hàng không có một phong cách riêng, món ăn không thực sự phù hợp với ai, và cuối cùng là không thu hút được một lượng khách hàng trung thành.
Cách khắc phục: Hãy chọn cho mình một “ngách” thị trường cụ thể. Bạn muốn hướng đến đối tượng nào? Giới trẻ năng động thích những món ăn độc đáo, không gian “chill”? Hay dân văn phòng cần những bữa trưa nhanh gọn, chất lượng? Hoặc gia đình thích những bữa tối ấm cúng với thực đơn đa dạng? Khi bạn đã xác định rõ “khách hàng lý tưởng” của mình, bạn sẽ dễ dàng hơn trong việc lên thực đơn, thiết kế không gian, và triển khai các chiến dịch marketing phù hợp.
Lập ngân sách không thực tế: “Cơn ác mộng” tài chính
Mình có một người quen mở quán cafe kết hợp đồ ăn vặt. Ban đầu, anh ấy rất hào hứng và chỉ tập trung vào việc trang trí quán cho thật đẹp, thuê mặt bằng ở vị trí đắc địa. Nhưng đến khi quán đi vào hoạt động, anh ấy mới nhận ra chi phí vận hành hàng tháng cao hơn rất nhiều so với dự tính ban đầu. Nào là tiền thuê nhà, tiền điện nước, tiền nguyên liệu, tiền lương nhân viên… Chỉ sau vài tháng, quán của anh ấy đã phải đóng cửa vì ngân sách cạn kiệt.
Cách khắc phục: Lập một bảng dự trù kinh phí chi tiết và thực tế là vô cùng quan trọng. Hãy liệt kê tất cả các khoản chi phí có thể phát sinh, từ chi phí cố định (tiền thuê nhà, tiền lương nhân viên…) đến chi phí biến đổi (tiền nguyên liệu, tiền điện nước…). Nên có một khoản dự phòng cho những tình huống bất ngờ. Quan trọng là phải theo dõi và quản lý chi tiêu một cách chặt chẽ trong suốt quá trình kinh doanh.
Vấn đề về quản lý tài chính: “Sức khỏe” của nhà hàng
Tài chính là “mạch máu” của mọi doanh nghiệp, và nhà hàng cũng không ngoại lệ. Nếu không quản lý tài chính hiệu quả, nhà hàng của bạn rất dễ rơi vào tình trạng “khó thở” và thậm chí là “đột quỵ”.
Không theo dõi sát sao chi phí: “Rò rỉ” lợi nhuận
Nhiều chủ nhà hàng, đặc biệt là những người mới bắt đầu, thường không có thói quen theo dõi và ghi chép chi tiết các khoản chi phí. Họ chỉ quan tâm đến doanh thu mà quên mất rằng những khoản chi phí nhỏ nhặt hàng ngày cũng có thể “ăn mòn” lợi nhuận của bạn một cách đáng kể.
Cách khắc phục: Hãy sử dụng các công cụ quản lý bán hàng hoặc phần mềm kế toán để theo dõi tất cả các khoản thu chi một cách chính xác. Định kỳ hàng tuần hoặc hàng tháng, hãy xem xét lại báo cáo tài chính để nắm được tình hình kinh doanh và phát hiện sớm những khoản chi phí bất hợp lý để có biện pháp điều chỉnh kịp thời.
Định giá món ăn sai lầm: “Con dao hai lưỡi”
Định giá món ăn là một nghệ thuật. Nếu bạn định giá quá cao, khách hàng sẽ cảm thấy không xứng đáng và tìm đến những nhà hàng khác. Ngược lại, nếu bạn định giá quá thấp, bạn có thể thu hút được nhiều khách hàng nhưng lại không đảm bảo được lợi nhuận, thậm chí còn bị lỗ.
Cách khắc phục: Hãy tính toán kỹ lưỡng giá vốn của từng món ăn, bao gồm chi phí nguyên liệu, nhân công, và các chi phí liên quan khác. Sau đó, tham khảo giá của các đối thủ cạnh tranh trong khu vực và cân nhắc đến giá trị mà món ăn của bạn mang lại cho khách hàng để đưa ra mức giá hợp lý nhất.
Quản lý dòng tiền kém: “Nguy cơ” phá sản
Dòng tiền là sự lưu chuyển của tiền mặt vào và ra khỏi doanh nghiệp của bạn. Nếu bạn không quản lý tốt dòng tiền, bạn có thể rơi vào tình trạng thiếu tiền mặt để thanh toán các chi phí hoạt động, ngay cả khi nhà hàng của bạn đang có lãi trên sổ sách.
Cách khắc phục: Lập kế hoạch dòng tiền hàng tháng, dự đoán các khoản thu và chi để đảm bảo luôn có đủ tiền mặt để trang trải các hoạt động kinh doanh. Nên có một khoản dự phòng để đối phó với những tình huống bất ngờ như doanh thu giảm hoặc chi phí tăng đột xuất.
Chất lượng món ăn và dịch vụ chưa tốt: “Linh hồn” của nhà hàng
Không cần phải nói nhiều, chất lượng món ăn và dịch vụ chính là “linh hồn” của bất kỳ nhà hàng nào. Nếu bạn không đáp ứng được kỳ vọng của khách hàng về hai yếu tố này, thì mọi nỗ lực marketing hay quảng bá đều trở nên vô nghĩa.
Chất lượng nguyên liệu không ổn định: “Nền tảng” lung lay
Mình đã từng ăn ở một nhà hàng khá nổi tiếng, nhưng hôm đó món salad cá hồi lại có mùi hơi tanh. Hỏi ra mới biết, do nhà cung cấp giao cá không được tươi như mọi khi. Chất lượng nguyên liệu không ổn định là một vấn đề rất nghiêm trọng, nó ảnh hưởng trực tiếp đến hương vị và độ an toàn của món ăn.
Cách khắc phục: Hãy lựa chọn những nhà cung cấp uy tín, có nguồn gốc rõ ràng và đảm bảo chất lượng nguyên liệu luôn tươi ngon. Xây dựng mối quan hệ tốt với nhà cung cấp để có được những ưu đãi tốt nhất. Đồng thời, cần có quy trình kiểm tra chất lượng nguyên liệu nghiêm ngặt trước khi đưa vào chế biến.
Quy trình chế biến không đảm bảo: “Công thức” hỏng
Một nhà hàng có thể có những món ăn rất ngon, nhưng nếu quy trình chế biến không được chuẩn hóa, mỗi lần nấu lại cho ra một hương vị khác nhau thì khách hàng sẽ cảm thấy thất vọng.
Cách khắc phục: Xây dựng công thức chế biến chi tiết cho từng món ăn và đảm bảo tất cả nhân viên bếp đều tuân thủ nghiêm ngặt. Có thể tổ chức các buổi đào tạo, hướng dẫn để nâng cao tay nghề của nhân viên bếp và đảm bảo sự đồng nhất về chất lượng món ăn.
Thái độ phục vụ của nhân viên không chuyên nghiệp: “Ấn tượng” tiêu cực
Bạn thử tưởng tượng xem, bạn bước vào một nhà hàng với không gian rất đẹp, món ăn rất ngon, nhưng nhân viên lại lơ đãng, không nhiệt tình, thậm chí còn cáu gắt với khách hàng. Chắc chắn bạn sẽ không muốn quay lại lần nữa, đúng không? Thái độ phục vụ của nhân viên có vai trò rất lớn trong việc tạo ấn tượng tốt đẹp và giữ chân khách hàng.
Cách khắc phục: Tuyển dụng những nhân viên có thái độ thân thiện, nhiệt tình và có trách nhiệm. Tổ chức các buổi đào tạo về kỹ năng giao tiếp, nghiệp vụ phục vụ cho nhân viên. Xây dựng văn hóa phục vụ khách hàng tận tâm, chu đáo trong toàn bộ nhà hàng.
Thời gian chờ đợi quá lâu: “Sự kiên nhẫn” cạn kiệt
Trong nhịp sống hối hả hiện nay, không ai muốn phải chờ đợi quá lâu để được phục vụ, đặc biệt là trong giờ cao điểm. Thời gian chờ đợi món ăn quá lâu có thể khiến khách hàng cảm thấy khó chịu và ảnh hưởng đến trải nghiệm của họ.
Cách khắc phục: Tối ưu hóa quy trình phục vụ, từ khâu nhận order đến khi mang món ăn ra cho khách. Đảm bảo số lượng nhân viên phục vụ đủ để đáp ứng nhu cầu của khách hàng, đặc biệt là vào những giờ cao điểm. Có thể áp dụng các công nghệ như order bằng máy tính bảng hoặc thanh toán điện tử để rút ngắn thời gian chờ đợi.
Marketing và quảng bá yếu kém: “Tiếng vang” không đủ
Một nhà hàng dù có món ăn ngon và dịch vụ tốt đến đâu, nếu không ai biết đến thì cũng khó mà thành công. Marketing và quảng bá hiệu quả là chìa khóa để thu hút khách hàng mới và giữ chân khách hàng cũ.
Không xây dựng được thương hiệu riêng: “Bản sắc” nhạt nhòa
Giữa vô vàn nhà hàng khác nhau, điều gì sẽ khiến khách hàng nhớ đến bạn? Đó chính là thương hiệu riêng. Nếu nhà hàng của bạn không có một bản sắc độc đáo, không có câu chuyện riêng, bạn sẽ rất dễ bị “hòa tan” giữa đám đông.
Cách khắc phục: Xác định USP (Unique Selling Proposition) của nhà hàng bạn. Điều gì khiến bạn khác biệt so với các đối thủ? Có thể là món ăn đặc trưng, không gian độc đáo, phong cách phục vụ đặc biệt, hay một câu chuyện ý nghĩa đằng sau nhà hàng. Xây dựng logo, bộ nhận diện thương hiệu, và truyền tải thông điệp thương hiệu một cách nhất quán trên tất cả các kênh truyền thông.
Chưa tận dụng hiệu quả các kênh marketing online và offline: “Phạm vi” hạn hẹp
Trong thời đại công nghệ số, nếu bạn chỉ dựa vào các phương pháp marketing truyền thống thì sẽ rất khó để tiếp cận được một lượng lớn khách hàng tiềm năng. Kết hợp hiệu quả giữa marketing online và offline là điều cần thiết để tăng cường độ nhận diện thương hiệu và thu hút khách hàng.
Cách khắc phục: Xây dựng website và các trang mạng xã hội (Facebook, Instagram…) cho nhà hàng. Tận dụng các kênh quảng cáo trực tuyến (Google Ads, Facebook Ads…) để tiếp cận đúng đối tượng khách hàng mục tiêu. Đồng thời, đừng bỏ qua các hoạt động marketing offline như phát tờ rơi, tổ chức sự kiện, hợp tác với các đối tác địa phương…
Thiếu các chương trình khuyến mãi, ưu đãi hấp dẫn: “Sức hút” giảm
Khách hàng luôn thích những chương trình khuyến mãi, ưu đãi hấp dẫn. Đây là một cách hiệu quả để kích cầu tiêu dùng, thu hút khách hàng mới và tri ân khách hàng cũ. Nếu bạn không có những chương trình này, bạn có thể bỏ lỡ một lượng lớn khách hàng tiềm năng.
Cách khắc phục: Lên kế hoạch cho các chương trình khuyến mãi, giảm giá, tặng kèm… vào những dịp đặc biệt hoặc các ngày trong tuần. Có thể tạo ra các chương trình khách hàng thân thiết để khuyến khích khách hàng quay lại. Quan trọng là phải quảng bá những chương trình này một cách rộng rãi để thu hút sự chú ý của khách hàng.
Quản lý nhân sự không hiệu quả: “Nền móng” yếu
Đội ngũ nhân viên chính là bộ mặt của nhà hàng. Nếu bạn không quản lý nhân sự hiệu quả, bạn sẽ khó có thể mang đến cho khách hàng những trải nghiệm tốt nhất.
Tuyển dụng nhân viên không phù hợp: “Mảnh ghép” sai
Việc tuyển dụng nhân viên không phù hợp với văn hóa và yêu cầu công việc có thể gây ra rất nhiều vấn đề, từ hiệu suất làm việc kém đến thái độ phục vụ không tốt.
Cách khắc phục: Xây dựng bộ tiêu chí tuyển dụng rõ ràng cho từng vị trí. Thực hiện quy trình phỏng vấn kỹ lưỡng để đánh giá đúng năng lực và thái độ của ứng viên. Ưu tiên những ứng viên có kinh nghiệm và đam mê với ngành dịch vụ.
Đào tạo nhân viên chưa bài bản: “Lỗ hổng” kiến thức
Ngay cả những nhân viên có kinh nghiệm cũng cần được đào tạo bài bản về quy trình làm việc, kiến thức sản phẩm, kỹ năng phục vụ khách hàng… Nếu không được đào tạo đầy đủ, nhân viên sẽ khó có thể hoàn thành tốt công việc của mình.
Cách khắc phục: Xây dựng chương trình đào tạo chi tiết cho nhân viên mới và có kế hoạch đào tạo nâng cao định kỳ cho nhân viên hiện tại. Có thể mời chuyên gia hoặc những người có kinh nghiệm để chia sẻ và hướng dẫn cho nhân viên.
Thiếu động lực làm việc cho nhân viên: “Nguồn năng lượng” cạn kiệt
Một đội ngũ nhân viên thiếu động lực làm việc sẽ không thể mang đến cho khách hàng sự phục vụ tốt nhất. Điều này có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân như lương thưởng không thỏa đáng, môi trường làm việc căng thẳng, thiếu sự ghi nhận và đánh giá cao.
Cách khắc phục: Xây dựng chính sách lương thưởng và phúc lợi hấp dẫn, tạo môi trường làm việc thoải mái và thân thiện. Thường xuyên ghi nhận và khen thưởng những nhân viên có thành tích tốt. Tạo cơ hội phát triển nghề nghiệp cho nhân viên để họ cảm thấy gắn bó và có động lực cống hiến lâu dài.
Tỷ lệ nghỉ việc của nhân viên cao: “Sự ổn định” bị đe dọa
Tỷ lệ nghỉ việc của nhân viên cao không chỉ gây tốn kém chi phí tuyển dụng và đào tạo mà còn ảnh hưởng đến sự ổn định và chất lượng dịch vụ của nhà hàng.
Cách khắc phục: Tìm hiểu nguyên nhân khiến nhân viên nghỉ việc. Có thể thực hiện các cuộc khảo sát hoặc trò chuyện trực tiếp với nhân viên để lắng nghe ý kiến của họ. Từ đó, đưa ra những giải pháp để cải thiện môi trường làm việc, chế độ đãi ngộ, và tạo điều kiện để nhân viên gắn bó lâu dài với nhà hàng.
Không lắng nghe phản hồi của khách hàng: “Cơ hội” bị bỏ lỡ
Khách hàng chính là người trực tiếp trải nghiệm sản phẩm và dịch vụ của bạn. Những phản hồi của họ là nguồn thông tin vô cùng quý giá để bạn có thể cải thiện và phát triển nhà hàng của mình. Nếu bạn bỏ qua những phản hồi này, bạn đang bỏ lỡ những cơ hội để trở nên tốt hơn.
Bỏ qua những ý kiến đóng góp của khách hàng: “Tiếng nói” bị lãng quên
Nhiều chủ nhà hàng thường chỉ quan tâm đến những lời khen mà bỏ qua những ý kiến đóng góp mang tính xây dựng của khách hàng. Đây là một sai lầm lớn, bởi vì những lời góp ý chân thành sẽ giúp bạn nhận ra những điểm yếu và có biện pháp khắc phục kịp thời.
Cách khắc phục: Tạo ra các kênh để khách hàng có thể dễ dàng đưa ra phản hồi như phiếu đánh giá, hòm thư góp ý, hoặc các nền tảng mạng xã hội. Khuyến khích nhân viên lắng nghe và ghi nhận ý kiến của khách hàng.
Không có quy trình xử lý khiếu nại hiệu quả: “Nguy cơ” khủng hoảng
Trong quá trình kinh doanh, không thể tránh khỏi những lúc khách hàng không hài lòng và có khiếu nại. Nếu bạn không có quy trình xử lý khiếu nại hiệu quả, bạn có thể khiến khách hàng cảm thấy bực bội và thậm chí là ảnh hưởng đến uy tín của nhà hàng.
Cách khắc phục: Xây dựng quy trình xử lý khiếu nại rõ ràng, hướng dẫn nhân viên cách lắng nghe, xin lỗi và đưa ra các giải pháp thỏa đáng cho khách hàng. Quan trọng là phải giải quyết vấn đề một cách nhanh chóng và chuyên nghiệp để xoa dịu sự không hài lòng của khách hàng.
Không theo kịp xu hướng thị trường: “Sự lạc hậu” đáng sợ
Thị trường F&B luôn thay đổi và phát triển không ngừng. Nếu bạn không cập nhật những xu hướng mới nhất, bạn sẽ rất dễ bị tụt hậu so với các đối thủ cạnh tranh.
Menu không được cập nhật thường xuyên: “Sự nhàm chán” lên ngôi
Khách hàng luôn muốn khám phá những điều mới lạ. Nếu menu của bạn không được cập nhật thường xuyên, khách hàng sẽ cảm thấy nhàm chán và có xu hướng tìm đến những nhà hàng khác có thực đơn đa dạng và hấp dẫn hơn.
Cách khắc phục: Nghiên cứu các xu hướng ẩm thực mới, lắng nghe sở thích của khách hàng để cập nhật menu thường xuyên, bổ sung những món ăn mới lạ, theo mùa. Có thể tổ chức các chương trình thử nghiệm món ăn mới để thu hút sự quan tâm của khách hàng.
Không áp dụng công nghệ vào quản lý và vận hành: “Hiệu suất” thấp
Trong thời đại 4.0, việc áp dụng công nghệ vào quản lý và vận hành nhà hàng là vô cùng quan trọng để tăng hiệu suất, tiết kiệm chi phí và nâng cao trải nghiệm của khách hàng. Nếu bạn bỏ qua yếu tố này, bạn đang tự làm chậm sự phát triển của nhà hàng mình.
Cách khắc phục: Tìm hiểu và ứng dụng các phần mềm quản lý nhà hàng để quản lý bán hàng, kho hàng, nhân viên… Có thể sử dụng các ứng dụng order và thanh toán trực tuyến để tiện lợi hơn cho khách hàng. Tận dụng các nền tảng mạng xã hội và các công cụ marketing online để quảng bá nhà hàng và tương tác với khách hàng.
Lời kết: Học hỏi và không ngừng cải thiện
Kinh doanh nhà hàng là một hành trình dài hơi với nhiều thử thách. Việc mắc phải sai lầm là điều khó tránh khỏi, đặc biệt là đối với những người mới bắt đầu. Quan trọng là bạn phải có tinh thần học hỏi từ những sai lầm, không ngừng cải thiện và đổi mới để nhà hàng của mình ngày càng phát triển và thành công.
Hy vọng những chia sẻ trên đây sẽ giúp bạn có thêm những kinh nghiệm quý báu trên con đường kinh doanh nhà hàng của mình. Chúc bạn gặt hái được nhiều thành công và xây dựng được một nhà hàng được nhiều người yêu thích nhé!
